DT News - Poland - Cyfrowe projektowanie uśmiechu i zintegrowane planowanie leczenia estetycznego – część I

Search Dental Tribune

Cyfrowe projektowanie uśmiechu i zintegrowane planowanie leczenia estetycznego – część I

Bartosz Cerkaski, Polska

Bartosz Cerkaski, Polska

pon. 28 lipca 2014

ratować

Digital Smile Desig (DSD) to praktyczne cyfrowe narządzie wspomagające stomatologiczne leczenie estetyczne. Przystępny protokół umożliwia precyzyjne zrozumienie zależności pomiędzy zębami, strefą dziąseł i uśmiechem a twarzą, polepszając diagnostykę estetyczną i ułatwiając tworzenie spójnych i rzetelnych planów leczenia. Linie referencyjne, kształty i notatki umieszczane na fotografiach twarzy pacjenta wizualizują zespołowi klinicznemu ograniczenia i formułują ramy prawdziwie wielospecjalistycznej wizji postępowania, określając ścisłe wytyczne na każdym etapie leczenia.

Estetyka znana z albumów stomatologicznych bywa postrzegana jako nierealna w codziennej pracy klinicznej i zarezerwowana raczej do „specjalnych” przypadków. Być może dlatego projektowanie i design uśmiechu nie do końca są traktowane poważnie, a raczej w kategoriach ciekawostki niż wartościowej techniki, którą można stosować rutynowo. Przyzwyczailiśmy się do myślenia o estetyce stomatologicznej w kontekście technologii, użytych materiałów, wyrafinowanych i spektakularnych sposobów preparacji i budowania warstw ceramiki czy kompozytu. Doskonale jest, jeżeli elementy te są dobrane i wykonane po mistrzowsku, jednak patrząc tylko z takiej perspektywy i koncentrując uwagę na detalach, odsuwamy ogólną harmonię na plan dalszy, a to jej brak właśnie, zaburzenia symetrii czy proporcji zwykle odczuwamy jako coś niepokojącego. To swoiste zestrojenie uśmiechu z charakterem, aparycją i mimiką jest o wiele bardziej istotne. Projektując uśmiech, zanim rozpoczniemy pracę kliniczną, mamy niepowtarzalną możliwość uwypuklenia utraconej często harmonii. Przeniesienie parametrów, które umożliwią integrację projektu uśmiechu z ogólną harmonią twarzy pacjenta jest jednym z większych wyzwać w naszej codziennej pracy.

Niniejszy cykl publikacji ma na celu przybliżenie założeń prostego systemu planowania i komunikacji, który można stosować w codziennej pracy klinicznej.

Digital Smile Design (DSD) – koncept opracowany przez dr. Christiana Coachmana, lekarza i technika dentystycznego, to z jednej strony swoista idea, filozofia pracy, a równocześnie uniwersalne, wielopłaszczyznowe narzędzie cyfrowe dające wymierne korzyści kliniczne (Ryc. 1):

_wzmacnia zdolności analizy estetycznej,
_usprawnia prowadzenie standaryzowanej dokumentacji z łatwym dostępem on-line dla każdego z uczestników leczenia: specjalistów i laboratorium,
_znacząco poprawia komunikację w obrębie zespołu specjalistów, nawet w odległych od siebie ośrodkach klinicznych,
_umożliwia wykonywanie precyzyjnych planów postępowania opartych na jasnych wizualnych projektach i symulacjach,
_włącza pacjenta do współpracy podczas procesu projektowania uśmiechu poprzez prostą wizualną komunikację, graficzne przedstawienie przebiegu i efektów leczenia, co w znaczący sposób wpływa na motywację pacjenta oraz pozwala zrozumieć zakres proponowanych prac, wyeliminować nieporozumienia i ułatwia podejmowanie decyzji.

Ogromną zaletą konceptu DSD jest fakt, że operuje obrazem – jedynym wspólnym językiem dialogu zrozumiałym zarówno dla pacjenta, technika, jak i wszystkich specjalistów.


Rozpoczynając od estetyki

W nowoczesnej praktyce stomatologicznej ukierunkowanej na kompleksowe leczenie estetyczne naprawa i korekta pojedynczych zębów przestała być wystarczająca i nie jest akceptowana. Zauważalnie większa liczba pacjentów oczekuje nie tylko rozwiązań solidnych mechanicznie, ale również atrakcyjnych estetycznie, spełniających ich wymagania psychologiczne i emocjonalne. Współczesne techniki rekonstrukcyjne, adhezyjne, periochirurgiczne czy wybielanie otworzyły drzwi do poprawiania wizerunku i odwracania wizualnych oznak starzenia. Zrozumienie potrzeb estetycznych pacjenta staje się kluczowym etapem planowania leczenia, jednak bez skrupulatnej analizy dużą trudność sprawia jednoznaczne określenie i wskazanie, które elementy należy zmienić lub poprawić i w jakim zakresie. Intencją i motywacją pacjentów jest często zmiana wizerunku i zniwelowanie kompleksów, dlatego, aby uniknąć rozczarowań i uczucia niedosytu z efektów często długotrwałego leczenia, kluczową rolą diagnostyki estetycznej i planowania leczenia jest określenie czy i w jaki sposób oczekiwania pacjenta mogą zostać spełnione.

Klasycznie planowanie leczenia w stomatologii zwykliśmy rozpoczynać od przeglądu aspektów biologicznych problemu, z którym zwraca się pacjent. Oceniamy ogólny stan jamy ustnej, podatność i aktywność próchnicy, potrzeby endodontyczne, status periodontologiczny. Po wyleczeniu pacjenta z perspektywy biologicznej poprzez usunięcie próchnicy, leczenie endodontyczne, terapię periodontologiczną czy ekstrakcje, przystępujemy do odbudowy utraconych tkanek i zębów w oparciu o zastane uwarunkowania strukturalne. Staramy się dopasować konstrukcję planowanej odbudowy do uzyskanych relacji przestrzennych. Jeżeli odbudowane mają być pełne powierzchnie żujące zębów albo ich pozycja ma ulec zmianie, nadrzędnym aspektem referencyjnym będzie pozycja kłykci w stawach narzucająca kształt i pozycję płaszczyzn okluzyjnych. W ostatnim etapie kierujemy swoją uwagę na estetykę, aby nadać zębom maksymalnie przyjemny wygląd.

Niestety, jeżeli w planowaniu leczenia rozpoczniemy od biologii, następnie konstrukcji, funkcji i na estetyce skończymy, ostateczny efekt estetyczny może być kompromisowy i niesatysfakcjonujący. Planowanie leczenia współcześnie wykonuje się w odwrotnej kolejności, czyli rozpoczynając od estetyki, następnie oceniając funkcję, potem konstrukcję i ostatecznie badając aspekty biologiczne (Ryc. 2). Nie omija się żadnego z istotnych parametrów procesu planowania, jedynie ocenia przebieg i etapy projektowanego leczenia z innej perspektywy. Taka kolejność jest właściwsza dla osiągnięcia doskonałych rezultatów estetycznych, ponieważ decyzje podejmowane we wcześniejszych etapach planowania mają bezpośredni wpływ na decyzje podejmowane w kolejnych fazach.

Wnikliwa analiza estetyczna ułatwia zrozumienie elementów warunkujących harmonię twarzy pacjenta. Zaleca się wykonanie jej w sposób systematyczny, w pierwszej kolejności rozpoczynając od makroestetyki (analiza twarzy pacjenta), (Ryc. 3) poprzez miniestetykę (zewnętrzna analiza rejonu ust), (Ryc. 4 i 5) na mikroestetyce (wewnątrzustna analiza zębów i tkanek miękkich) (Ryc. 6) kończąc.

Podążając za powszechnie przyjętą praktyką, w której podstawową referencją jest model gipsowy, projekty zaś tworzone są przez techników dentystycznych aranżujących na ich podstawie kształt i ustawienie zębów, wiele ważnych, choć bardzo subtelnych detali wynikających z powyższych analiz umyka i nie jest wykorzystanych albo też ich istotność jest marginalizowana. W tym klasycznym podejściu liczba informacji przekazywanych do laboratorium bywa niewystarczająca, ponieważ poszczególne detale rozpatrywane są w oderwaniu od twarzy pacjenta, ryzykując utratę harmonii i w rezultacie brak pełnej satysfakcji z efektu estetycznego. Pomimo przekazywania dodatkowych instrukcji przez lekarza jako notatki na załączanych kartach protetycznych, uzupełnianych materiałem fotograficznym czy też w bezpośrednich rozmowach telefonicznych, w których doprecyzowywane są szczegóły, to w ostatecznym rozrachunku nierzadko okazuje się, że te drobne z pozoru braki i nieścisłości uniemożliwiają uzyskanie perfekcyjnych i w pełni atrakcyjnych rezultatów.


Projektowanie Uśmiechu: Digital Smile Design (DSD)

Uzyskanie znakomitych efektów leczenia rzadko jest dziełem przypadku, to raczej efekt konsekwentnego systematycznego podejścia nie tylko do procedur leczniczych, ale przede wszystkim do diagnostyki, komunikacji i planowania. Podążanie zgodnie z usystematyzowanymi protokołami, używanie formularzy czy list kontrolnych i właściwa ocena tych informacji pomaga zagwarantować, że każdy etap jest wykonany prawidłowo.

Aby uzyskać przewidywalny i efektowny rezultat estetyczny, lekarz powinien opracować i zdefiniować wzór odbudowy na wczesnym etapie postępowania. Dane te pozwolą pokierować kolejnymi fazami rehabilitacji, w znaczący sposób integrując oczekiwania i pragnienia pacjenta z zagadnieniami biologicznymi, strukturalnymi i funkcjonalnymi. Idea Digital Smile Design zakłada, że przed rozpoczęciem leczenia pacjent nie tylko zna efekt, ale także wie, w jaki sposób będzie prowadzone leczenie. Utworzony Indywidualny Projekt Leczenia Estetycznego (IPLE) będzie służył jako ramy odniesienia dla następujących po sobie etapów rekonstrukcji.

Kolejność procesu planowania DSD

W praktyce dobywa się to w 4 następujących po sobie etapach poprzedzających właściwe postępowanie kliniczne (Ryc. 7). W pierwszej części niniejszego cyklu omówione zostaną zagadnienia związane z Fazą I Planowania DSD, tj. gromadzenie danych i planowanie cyfrowe.

Opracowanie IPLE na bazie precyzyjnego projektu DSD wymaga wykonania standaryzowanej dokumentacji fotograficznej i videograficznej, która ma stanowić bazę do oceny:

_odpowiedniej pozycji i nachylenia linii pośrodkowej,
_prawidłowej pozycji brzegów siecznych,
_idealnych proporcji zębów i konturów dziąsłowych.

Niezbędny zestaw fotografii do wykonania podstawowej analizy składa się z 4 cyfrowych ujęć twarzy i zębów pacjenta (Ryc. 8). Foto IV może być zastąpione zdjęciem modelu gipsowego, aby uzyskać dokładną projekcję prostopadłą do płaszczyzny okluzyjnej. Zastosowanie poszczególnych zdjęć zebrano w tabeli 1.
Zaleca się wykonanie krótkiego nagrania video, na którym zarejestrowane będą wszystkie możliwe projekcje twarzy i ust: en face, profilowe i 45 st. w spoczynku oraz dynamiczne podczas mowy i uśmiechu.

Fotografie i video przenoszone są do komputera techniką „kopiuj/wklej” w celu cyfrowej analizy. Ocena i projektowanie odbywają się poprzez rysowanie prostych linii i kształtów nałożonych na zdjęcia za pomocą ogólnodostępnego programu komputerowego do tworzenia prezentacji multimedialnych stanowiącego standardowe wyposażenie pakietów biurowych. Analizy w niniejszym opracowaniu wykonane są z wykorzystaniem programu Keynote’09 (Apple, iWork). Keynote zapewnia największe możliwości edycyjne oraz intuicyjność i elastyczność obsługi, z tego powodu uważany jest za dedykowany do pracy z plikami multimedialnymi. Stosując niewielkie poprawki, zbliżone efekty można uzyskać, używając program PowerPoint (Microsoft) będący elementem pakietu biurowego MS Office.

Planowanie wirtualne

Linia pośrodkowa
Na środku pustego slajdu umieszczane są 2 linie: pionowa i pozioma (Ryc. 9), a fotografia twarzy pacjenta umieszczana jest za nimi. Ustalenie linii horyzontalnej uzyskujemy poprzez obrót fotografii twarzy pacjenta, aby źrenice ustawione były zgodnie z poziomą linią umieszczoną w środku symetrii slajdu (Ryc. 10). Linię pośrodkową twarzy ustalamy na postawie punktów referencyjnych na twarzy pacjenta: glabella-filtrum-mentum i przesuwając fotografię w prawo lub w lewo, pozycjonujemy ją zgodnie z pionową linią umieszczoną w środku symetrii slajdu.

Następnie oceniamy jej relację w stosunku do zębów. Jeżeli linia pośrodkowa jest przesunięta w prawo lub w lewo do 3-4 mm nie jest to, jak pokazują badania, zauważalne, jeżeli długie osie zębów pokrywają się z linią pośrodkową twarzy. Jeżeli jednak mezjalno-dystalne pochylenie siekaczy centralnych przekracza 2 mm, rozbieżność ta odbierana jest jako nieestetyczna. Dlatego też najważniejszą linią do oceny jest przechylenie długich osi koron zębów siecznych w stosunku do linii pośrodkowej twarzy.

Pozycja brzegów siecznych

Wykorzystując materiał video, poprzez analizę poszczególnych klatek, dużo łatwiej jest ocenić ekspozycję zębów siecznych w pozycji zrelaksowanej oraz prześledzić dynamikę uśmiechu. Bierzemy także pod uwagę wiek pacjenta, napięcie wargi górnej i styl uśmiechu determinowany przez wzorzec skurczu mięśni mimicznych. Celem takiej analizy jest znalezienie optymalnego położenia brzegów siecznych. Stanowi on punkt wyjścia do projektowania kolejnych elementów uśmiechu.

Przeniesienie linii wargi dolnej i nałożenie jej na fotografię pozwala umiejscowić pozycję brzegów siecznych pozostałych zębów, tworząc wirtualną linię uśmiechu (Ryc. 11). Aby ułatwić ocenę, można wykorzystać elementy reguły 42.2 opisującą dynamikę uśmiechu (Ryc. 12). Te wytyczne są subiektywne, ale mogą posłużyć jako dobry punkt wyjścia w analizie materiału video.

Przeniesienie linii harmonii twarzy na zdjęcia wewnątrzustne

Aby wykorzystać zdjęcia łuków zębowych w odniesieniu do ustalonych linii referencyjnych twarzy, wykonujemy zestrojenie zdjęć twarzy w uśmiechu (FOTO I) i zdjęcia twarzy z retraktorami policzków i warg (FOTO II). 4 parametry obu zdjęć muszą być idealnie skalibrowane: rozmiar, kąt obrotu, pozycja brzegów siecznych i linii pośrodkowej (Ryc. 13). Grupowanie linii i fotografii pozwala lekarzowi powiększać obraz bez utraty informacji o relacjach pomiędzy nimi (Ryc. 14). W ten sposób uzyskujemy obraz ust pacjenta powiększony do rozmiarów slajdu z przeniesionymi liniami referencyjnymi twarzy. Zdjęcie z retraktorami musi być następnie dopasowane do powiększonego zdjęcia ust pacjenta (Ryc. 15).

Proporcje i wielkość zębów

Aranżację przyszłego ustawienia zębów rozpoczynamy od pomiaru aktualnych proporcji koron zębów siecznych (Ryc. 16). W piśmiennictwie estetyczny stosunek wysokości do szerokości szacuje się pomiędzy 75 a 85%, a za najbardziej pożądany przyjmuje się 80%. Szerokość pozostałych zębów ustala się, korzystając z zasad złotej proporcji nakładając na skalibrowaną fotografię przygotowany wcześniej wzorzec (Ryc. 17).

Ustalając optymalne proporcje, nie wolno zapominać, że długość zębów również wpływa na estetykę. Niestarte siekacze przyśrodkowe szczęki Magne szacuje średnio nieco powyżej 11 mm. Wg różnych autorów, przestrzeń estetyczna dla siekaczy centralnych waha się pomiędzy 10,5 mm, a 12 mm, przyjmując 11 mm jako optymalny punkt wyjścia do dalszego planowania. Długość siekaczy bocznych może wykazywać się dużym zróżnicowaniem: od 0,5 do nawet 2,5 mm krócej od siekaczy centralnych. Kształt i długość siekaczy bocznych określa charakter projektowanego uśmiechu. Kły są krótsze od siekaczy centralnych o 0,5-1 mm (Ryc. 18). Nałożenie na fotografię prostokąta o idealnych proporcjach (80%) pozwala porównać aktualne proporcje zębów oraz lepiej zrozumieć kierunek i zakres planowanych zmian (Ryc. 19).

Szkic kształtu zębów

Dalsza praca nad projektem polega na rysowaniu linii na przygotowanym slajdzie, szkicowaniu kształtów zębów, prostym kopiowaniu i wklejaniu kształtów, umożliwiając precyzyjną wizualizację planu leczenia. Podkreślanie poszczególnych detali, dodawanie komentarzy czy strzałek koncentruje uwagę na wyłaniających się problemach, ułatwiając wizualną komunikację i podejmowanie decyzji co do sposobów ich rozwiązania (Ryc. 20). Od tego etapu proponowane zmiany mają charakter subiektywny i zależą w dużej mierze od wyczucia i wrażliwości estetycznej osoby projektującej uśmiech.

Przekaz niewerbalny

Rejon ust dominuje w dolnej części twarzy i natychmiast przyciąga uwagę oka ludzkiego, ponieważ zawierają się w nim zarówno werbalne, jak i niewerbalne środki wyrazu. Komunikaty niewerbalne pojawiają się na ułamki sekund. Gdy wzrok koncentruje się na ustach, archetypowe symbole rejestrowane są podświadomie w mózgu, wpływając na emocje. Uważa się, że z dentystycznego punktu widzenia, siekacze centralne posiadają największą siłę wyrazu niewerbalnego, zajmując prominentne miejsce w łuku zębowym. Siekacze boczne wiąże się z kolei z intelektualną i emocjonalną stroną osobowości, podczas gdy kły wyrażają osobistą ambicję, dynamizm i wojowniczość.

3 elementy: kształt zębów przednich szczęki, charakterystyka warg i aranżacja łuku zębowego formułują mocny przekaz niewerbalny. Dlatego też kształt zębów, przebieg girlandy dziąsłowej, kierunek długich osi zębów powinien uwzględniać nie tylko oczekiwania pacjenta, ale także jego rys charakterologiczny.

Na slajdzie można narysować proponowany kształt zębów (Ryc. 21) lub skorzystać z dostępnych wzorców (Ryc. 22). Nałożenie tekstur na zaproponowany zarys zębów (Ryc. 23) tworzy zrozumiały dla pacjenta i wizualnie atrakcyjny projekt, który w formie symulacji cyfrowej daje odpowiedź, czy planowane zmiany harmonizują z twarzą (Ryc. 24). Projekt w takiej formie równocześnie tworzy doskonałą przestrzeń do komunikacji z pacjentem i wsłuchania się w jego sugestie, a wszelkie zmiany mogą być na tym etapie w prosty sposób wprowadzone i zwizualizowane. Taki przystępny sposób prezentacji ułatwia podejmowanie decyzji i pozwala na uzyskanie świadomej akceptacji proponowanych rozwiązań.

Kalibracja cyfrowej linijki

Esencją techniki DSD jest precyzyjne ilościowe oznaczenie defektów estetycznych. Ścisłe przeniesienie wymiarów rzeczywistych na projekt cyfrowy stanowi fundament faktycznych procedur leczniczych. Rzeczywistą wielkość siekaczy centralnych mierzy się za pomocą suwmiarki w ustach pacjenta albo na modelu. Poprzez zmianę wymiaru cyfrowej linijki nałożonej na zdjęcie siekaczy centralnych w komputerze, uzyskujemy wierne odtworzenie rzeczywistych wymiarów (Ryc. 25). Od tej pory można dokonywać wszelkich pomiarów na cyfrowym projekcie DSD z dokładnością 0,1 mm. (Ryc. 26).

Planowanie leczenia interdyscyplinarnego

Dotychczasowe etapy analizy estetycznej służyły ustaleniu wszystkich niezbędnych parametrów do wielospecjalistycznego planowania. Gdy wszystkie linie referencyjne, szkice i linie dodatkowe zostały narysowane na slajdach, lekarz otrzymuje doskonały szkielet, który ściśle definiuje problemy estetyczne pacjenta – relacje międzyzębowe, relacje pomiędzy aktualnym zarysem zębów a linią uśmiechu, odchylenia linii pośrodkowej twarzy i zębów, niezgodność proporcji zębów, przechylenia płaszczyzny okluzyjnej czy dysharmonię dziąsłową. Posiadając tę wiedzę, trafne zrozumienie potrzeb leczniczych nie nastręcza trudności.

Gdy wszystkie problemy zostały zidentyfikowane i jednoznacznie zwizualizowane, właściwe rozwiązanie i wybór odpowiedniej techniki stają się dużo łatwiejsze, np. w prezentowanym przypadku, przykładając kalibrowaną linijkę cyfrową pomiędzy aktualny zarys koron zębów a szkic proponowanego kształtu zęba, uzyskujemy informację, że podczas gdy prawy siekacz centralny wymaga wydłużenia periochirurgicznego korony o 0,9 mm, to dla uzyskania idealnego przebiegu girlandy dziąsłowej lewy siekacz boczny powinien zostać pokryty 0,7 mm (Ryc. 27).

Jeżeli pacjent wymaga, tak jak w tym przypadku, również leczenia implantoprotetycznego, skalibrowany projekt DSD pozwala w ten sam sposób określić nie tylko głębokość pogrążenia implantu, ale również precyzyjne wymiary indywidualnego łącznika implantologicznego wykonanego w technice CAD/CAM (Ryc. 28). Ponieważ kalibrację można przeprowadzić na wszystkich zdjęciach, w efekcie uzyskujemy rzetelną analizę potrzeb oraz spójny, przewidywalny plan postępowania (Ryc. 29). Na podstawie pomiarów, laboratorium protetyczne dysponujące całą zgromadzoną dokumentacją, wykonuje prototyp uśmiechu, który przymierzony w jamie ustnej pacjenta owocuje powstaniem zwykle bezbłędnie harmonijnego uśmiechu (Ryc. 30). Techniczne aspekty przeniesienia wymiarów na model roboczy i wykonanie estetycznych prototypów w ustach pacjenta będą tematem kolejnych części cyklu.

Komunikacja w zespole

Wszystkie fotografie i elementy diagnostycznej analizy tworzą ciągłą, symultaniczną dokumentację i historię leczenia pacjenta. Co warte podkreślenia, jest to w całości graficzna dokumentacja operująca zrozumiałym dla wszystkich językiem obrazów, niezawodnie udoskonalająca proces komunikacji. Cała dokumentacja będąca de facto prezentacją slajdów programu Keynote (Apple) albo PowerPoint (Microsoft) znajduje się w jednym pliku komputerowym nazwanym zwykle nazwiskiem pacjenta. Do tego pliku można dołączać w prosty sposób techniką „przenieś/upuść” czy „kopiuj/wklej” wszelkie informacje przydatne w trakcie planowania i leczenia takie, jak: karta wywiadu, zdjęcia radiologiczne, analiza cefalometryczna, CBCT i proste notatki.

Umieszczając plik dokumentacji w wirtualnej chmurze, np. za pomocą aplikacji Dropbox czy GoogleDisk, jest ona w jednakowej formie non stop dostępna i uzupełniana przez wszystkich uczestniczących w procesie planowania i leczenia specjalistów i w ten sposób umożliwia sformułowanie spójnej prawdziwie interdyscyplinarnej wizji (Ryc. 31). Taka forma cyfrowej komunikacji sprawdza się zarówno w zespole funkcjonującym w ramach jednej kliniki, jak również wśród specjalistów, oddalonych od siebie o wiele, nawet tysięcy, kilometrów.


Uśmiech jest ważny

Trudno jednoznacznie określić znaczenie uśmiechu – dla każdego będzie miał inną treść. Z pewnością jednak kryje się za nim siła oddziaływania, bycie wyrazistym, ale przyjemnym, buduje poczucie wartości własnej osoby. Wpływa na poprawę relacji nie tylko w życiu osobistym, ale także zawodowym. Pogodny wyraz twarzy odejmuje lat i sprawia, że nasze ciało także młodnieje, wydzielają się hormony szczęścia i mamy energię do życia. Od uśmiechu na twarzy może zmienić się nasze nastawienie do świata, pozwala przywrócić wyrazistość i nierzadko odbudować poczucie pewności.

Koncepcja Digital Smile Design daje lekarzom unikalną możliwość nie tylko stworzenia precyzyjnego planu rehabilitacji uśmiechu, ale zapewnia dużo więcej, pozwala bowiem zbudować uniwersalny przekaz i sposób dialogu, który wzmaga motywację, angażuje emocje oraz przynosi satysfakcję i prawdziwie przewidywalne rezultaty w codziennej pracy.

embedImagecenter("Imagecenter_1_1319",1319, "large");

Autor:
Bartosz Cerkaski – dr n. med. UM w Poznaniu w zakresie stomatologii, specjalista stomatologii zachowawczej i endodoncji. Autor prac naukowych, autor i koordynator programu zajęć endodoncji przedklinicznej prowadzonych na Oddziale Stomatologii UM w Poznaniu dla studentów polsko- i anglojęzycznych. Prowadzi prywatną praktykę ukierunkowaną na specjalistyczne leczenie endodontyczne, implantologiczne i estetyczną stomatologię odtwórczą. Członek Rady Programowej Czasopisma PTE Endodoncja.pl, Endodoncja w Praktyce i Editorial Board magazynu Roots. International Magazine of Endodontology. Staż naukowo-szkoleniowy odbył na University of Michigan, AnnArbor, USA. Wykładowca na kongresach krajowych i zagranicznych. Prowadzi specjalistyczne szkolenia doskonalące dla lekarzy praktyków. Aktywny członek American Association of Endodontists, European Society of Endodontology, a także Polskiego Towarzystwa Endodontycznego. Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Ergonomii Stomatologicznej. Członek Aktywny i Przewodniczący Komisji Endodontycznej Polskiej Akademii Stomatologii Estetycznej (PASE). DSD Team Member. Jako pierwszy w Wielkopolsce wprowadził do rutynowej praktyki leczenie stomatologiczne z wykorzystaniem mikroskopów zabiegowych. Prywatnie pasjonat fotografii i muzyki, gitarzysta hobbysta, maratończyk, zdobywca Kilimanjaro.

Kontakt:
Prywatna Praktyka Stomatologiczna „EndoEstetica”
ul. Fabryczna 59, 62-031 Luboń
E-mail: b.cerkaski@gmail.com

Piśmiennictwo:
1. Ackerman-MB, Ackerman-JL: Smile Analysis and Design in the Digital Era; J Clin Orthod. 2002 Apr; 36(4): 221-36.
2. Coachman C, Calamita M. Digital Smile Design: A tool for treatment planning and communication in esthetic dentistry. Quintessence Dent Technol 2012.
3. Coachman C, Van Dooren E, Gürel G, Landsberg CJ, Calamita MA, Bichacho N. Smile design: From digital treatment planning to clinical reality. In: Cohen M (ed). Interdisciplinary Treatment Planning. Vol 2: Comprehensive Case Studies. Chicago: Quintessence, 2012: 119-174.
4. Fradeani M: Esthetic Rehabilitation in Fixed Prosthodontics. Vol 1: Esthetic Analysis: A Systematic Approach to Prosthetic Treatment. Chicago: Quintessence, 2004.
5. Kois JC: Diagnostically driven interdisciplinary treatment planning. Seattle Study Club J 2002; 6(4): 28-34.
6. Magne P, Belser U: Bonded Porcelain Restorations in the Anterior Dentition: A Biomimetic Approach. Chicago: Quintessence, 2002.

7. Paolucci B, Calamita M, Coachman C, Gürel G, Shayder A, Hallawell P: Visagism: The Art of Dental Composition, QDT 2012, 35: 187-99.
8. Rufenacht CR: Principles of Esthetic Integration. Chicago: Quintessence, 2000.
9. Spear FM; The maxillary central incisor edge: A key to esthetic and functional treatment planning. Compend Contin Educ Dent 1999; 20: 512-516.
10. Spear FM, Kokich VG, Mathews DM: Interdisciplinary management of anterior dental esthetics; JADA 2006; 137: 160-9.
11. Terry DA, Snow SR, McLaren EA. Contemporary dental photography: Selection and application. Compend Contin Educ Dent 2008; 29: 432-440.
 

To post a reply please login or register
advertisement
advertisement