Laser diodowy – nowoczesne narzędzie w chirurgii tkanek miękkich jamy ustnej

W ramach działalności ambulatorium Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii wykonywane są m.in. zabiegi biopsji lub poszerzonej biopsji zmian łagodnych i złośliwych w obrębie jamy ustnej, twarzy i szyi. Decyzja o wykonaniu zabiegu w warunkach ambulatorium lub oddziału kliniki zależy od rozległości i lokalizacji zmiany, chorób współistniejących u pacjenta i przewidywanego ryzyku powikłań.
 

Zmiany łagodne, niewielkich rozmiarów, nieumiejscowione w bezpośrednim sąsiedztwie pni naczyń tętniczych takie, jak: włókniaki, brodawczaki, nadziąślaki, naczyniaki, leukoplakia, liszaj płaski, niegojące się owrzodzenia troficzne są usuwane przy użyciu krioterapii, lasera chirurgicznego CO2 lub lasera diodowego.

Pacjenci z wymienionymi schorzeniami najczęściej są kierowani do kliniki przez lekarzy rodzinnych i lekarzy dentystów z powodu bólu lub krwawienia wywołanego powtarzającym się urazem zmian rozrostowych w obrębie jamy ustnej lub w ramach przygotowania do leczenia protetycznego. Dużą grupę stanowią pacjenci, którzy nie byli zaniepokojeni rozrostem zmiany do momentu postawienia rozpoznania przez prowadzącego lekarza dentystę.

W niniejszym artykule przedstawiono przypadki kliniczne, przy leczeniu których korzystano z wielofalowego lasera diodowego SMARTm model 6w1, firmy LASOTRONIX z światłowodem o średnicy 200 mikrometrów i nasadką kątową. Po zabiegach nie była stosowana biostymulacja, zalecano jedynie utrzymanie dobrej higieny jamy ustnej i stosowania antyseptycznych płynów do płukania jamy ustnej.

_Przypadek 1

71-letni pacjent został skierowany do kliniki z powodu zmiany o charakterze naczyniaka na błonie śluzowej prawego policzka. Pacjent ogólnie zdrowy, niepalący, nie przyjmuje leków na stałe. W badaniu widoczne mnogie naczyniaki jamy ustnej oraz skóry całego ciała. Zmiana na błonie śluzowej policzka prawego o zabarwieniu ciemnoniebieskim i wymiarach ok. 1,5 x 1,5 x 0,5 cm.

Przed zabiegiem pacjent przepłukał jamę ustną roztworem Octeniseptu.
W znieczuleniu nasiękowym: 1 ampułka 2% lidokainy z nor, laserem diodowym przy parametrach moc: 7 W, tryb pracy: impuls, wprowadzono włókno lasera do wnętrza naczyniaka i skoagulowano, uzyskano hemostazę – rokowania dobre.

Kontrola po 3 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjent nie zgłasza dolegliwości, rana na błonie śluzowej lewego policzka całkowicie zagojona widoczna drobna blizna.

_Przypadek 2

64-letnia pacjentka skierowana została do kliniki z powodu zmiany o charakterze guzka na błonie śluzowej policzka lewego o prawdopodobnie etiologii urazowej. Pacjentka leczona z powodu migotania przedsionków, przyjmuje Acenokumarol, niepaląca. Przed zabiegiem chirurgicznym lekarz internista zmodyfikował leczenie przeciwzakrzepowe, wprowadzając Clexane. W dniu zabiegu pacjentka pojawiła się z wynikiem aktualnego badania krwi z koagulogramem, INR = 1. W badaniu stwierdzono elastycznotwardy, uszypułowany, niebolesny guz pokryty niezmienioną błoną śluzową.

Przed zabiegiem pacjentka przepłukała jamę ustną roztworem Octeniseptu. Wykonano znieczulenie nasiękowe: 1 ampułka 2% lidokainy, zastosowano laser diodowy 980 nm, moc: 5 W, tryb pracy: impulsowy, zmianę wycięto w całości. Podczas zabiegu dzięki laserowej koagulacji uzyskano hemostazę, materiał wysłano do badania histopatologicznego – rokowania dobre.

Kontrola po 3 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjentka zgłasza lekki ból trwający przez ok. 3 dni po zabiegu, rana na błonie śluzowej lewego policzka całkowicie zagojona, widoczna drobna blizna. Rozpoznanie histopatologiczne: „Fragment tkankowy 1,2 x 1 x 0,6 cm pokryty niezmienioną błoną śluzową. Mikroskopowo: włókniak”.

_Przypadek 3

61-letnia pacjentka została skierowana do kliniki z powodu 2 zmian o charakterze uszypułowanego guzka na błonie śluzowej dna jamy ustnej zlokalizowanych pomiędzy ujściami ślinianek podżuchwowych i częścią zębodołową żuchwy. Guzek powstał najprawdopodobniej z powodu złego dopasowania, zbyt długo używanej protezy dolnej. Pacjentka po zakończonym leczeniu onkologicznym 9 lat temu, leczona z powodu nadciśnienia, niepaląca.

Po pomiarze ciśnienia w ambulatorium zakwalifikowano pacjentkę do zabiegu. Przed zabiegiem pacjentka przepłukała jamę ustną roztworem Octeniseptu. Po znieczuleniu nasiękowym: 1 ampułka 2% lidokainy, wykonano zabieg laserem diodowym – długość fali: 980 nm, mocy: 5,5 W, tryb pracy: impulsowy. Zmianę wycięto w całości. Podczas zabiegu uzyskano hemostazę, materiał wysłano do badania histopatologicznego – rokowania dobre.

Kontrola po 4 tygodniach: w okresie pozabiegowym brak powikłań, pacjentka zgłasza lekki ból trwający przez ok. 3 dni po zabiegu, rana na błonie śluzowej dna jamy ustnej całkowicie zagojona, prawidłowy wypływ śliny przez ujścia ślinianek podżuchwowych. Rozpoznanie histopatologiczne: „2 fragmenty tkankowe 0,8 x 0,6 x 0,6 cm i 1,2 x 1 x 0,4 cm pokryte błoną śluzową. Polipy włókniste.

_Podsumowanie:

Praca laserem SMARTm firmy LASOTRONIX jest przewidywalna i bezpieczna. Światłowód roboczy lasera wykorzystywany do mikrochirurgii ma średnicę 200 µm, co umożliwia precyzyjną aplikację wiązki światła bez uszkodzenia sąsiednich struktur – dobrym tego przykładem jest opisany przypadek 3, gdzie bez większych trudności możliwe było wycięcie zmiany bez uszkodzenia ujść ślinianek podżuchwowych.

Dzięki bardzo dużej gęstości mocy i fali o długości 980 nm, najsilniej absorbowanej przez wodę, laser diodowy zapewnia świetną hemostazę, skutkującą lepszą widocznością podczas zabiegu. Dodatkowo wyklucza w większości przypadków konieczność szycia rany. Materiał tkankowy pobrany podczas zabiegu może być zbadany histopatologicznie, należy jednak pamiętać o zachowaniu nieco większego marginesu niż przy materiale wyciętym skalpelem.

Pomimo wymaganego doświadczenia, dla uzyskania najlepszych efektów, działanie w polu operacyjnym i obsługa oprogramowania jest intuicyjna.

Autor:
Lek. dent. Michał Perkowski – absolwent I Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologii WUM, w trakcie specjalizacji z chirurgii szczękowo-twarzowej.

Kontakt:
Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej,
Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii WUM
E-mail: micper88@gmail.com

 

Piśmiennictwo:

1. Romeo Umberto, Palaia Gaspare, Tenore Gianluca, Vecchio Alessandro Del, Nammour Samir: Excision of oral mucocele by different wavelength lasers; Indian Journal of Dental Research 2013/Vol. 24/Nr 2.

2. Walinski CJ: Irritation fibroma removal: a comparison of two laser wavelengths; Gen Dent. 2004 May-Jun;52(3).

3. Azma E, Safavi N: Diode laser application in soft tissue oral surgery; J Lasers Med Sci. 2013 Fall,4(4).

4. Álvarez-Camino JC, España-Tost AJ, Gay-Escoda C: Endoluminal sclerosis with diode laser in the treatment of orofacial venous malformations; Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2013 May 1;18(3).

5. Angiero F, Parma L, Crippa R, Benedicenti S: Diode laser (808 nm) applied to oral soft tissue lesions: a retrospective study to assess histopathological diagnosis and evaluate physical damage; Lasers Med Sci. 2012 Mar;27(2):383-8. doi: 10.1007/s10103-011-0900-7. Epub 2011 Mar 9.

6. Lomke MA.; Clinical applications of dental lasers. Gen Dent. 2009 Jan-Feb;57(1).