DT News - Poland - Najwyższa Izba Kontroli o darmowym leczeniu zębów

Dental Tribune Poland

wto. 28 maja 2024

ratować

Każda osoba opłacająca składkę zdrowotną w Polsce ma prawo do bezpłatnej opieki stomatologicznej w ramach NFZ, jednak jak pokazała kontrola przeprowadzona przez NIK, w przypadku niektórych zabiegów to tylko teoria.

U źródeł problemu leżały niewielkie nakłady na bezpłatne leczenie stomatologiczne, których realnie, biorąc pod uwagę poziom inflacji, nie zwiększano przez dekadę. Znaczący wzrost, o niemal 25% nastąpił dopiero w 2022 r., a mimo to koszty świadczeń refundowanych wówczas przez NFZ w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły ok. 60 zł. W efekcie tylko nieliczne gabinety podpisują kontrakt z NFZ, a i nieliczni pacjenci decydują się na opiekę w ramach świadczeń gwarantowanych.

Nieprzystające do rzeczywistości wyceny tych świadczeń spowodowały, że w okresie objętym kontrolą (2021-2023) liczba gabinetów stomatologicznych przyjmujących pacjentów w ramach umowy podpisanej z NFZ spadła o 13%, a w stosunku do 2009 r., który objęła poprzednia kontrola NIK, aż o ponad 38%. Z danych NFZ wynika, że w okresie objętym kontrolą w większości poradni na terenie kraju wydłużyły się kolejki osób czekających na poradę stomatologiczną, a w niektórych poradniach także czas oczekiwania na jej udzielenie. W efekcie zdarzały się sytuacje, w których odsyłano nawet pacjentów z bólem zęba, którzy powinni zostać przyjęci w dniu zgłoszenia się do dentysty.

Kolejny problem zidentyfikowany przez NIK to znaczne ograniczenie zakresu świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Dorośli pacjenci mogli korzystać np. z bezpłatnego leczenia kanałowego jedynie od „od trójki do trójki” i to tylko raz, NFZ nie płacił bowiem za ponowne leczenie kanałowe tych samych zębów. Tymczasem, brak refundacji w przypadku leczenia kanałowego zębów bocznych (przedtrzonowych i trzonowych) oraz wysokie koszty tego leczenia powodują, że zamiast poddać się leczeniu, Polacy często decydują się na usuwanie zębów.

NIK zauważa także, że Minister Zdrowia przez ponad 4 lata nie dostosował polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej, które zabraniały stosowania amalgamatu stomatologicznego w leczeniu dzieci do lat 15 oraz kobiet w ciąży i karmiących. Mimo, że zadaniem ministra powinna być przede wszystkim troska o zdrowie pacjentów, to w tym przypadku ważniejszy okazał się interes ekonomiczny – chodziło o zużycie zapasów tego materiału.

Refundowanie tylko niektórych zabiegów, długie kolejki oraz leczenie z użyciem materiałów gorszej jakości i za pomocą przestarzałych technik spowodowały, że w okresie objętym kontrolą z bezpłatnego leczenia stomatologicznego korzystało niewielu ubezpieczonych Polaków. Z danych NFZ wynika, że w 2019 r. jedynie 17%, jeszcze mniej w 2021 r. – 14,4% i choć w 2022 r. takich osób przybyło, to i tak było ich zaledwie nieco ponad 15%.

Istotną kwestią jest także kształcenie dentystów. Choć w Polsce liczba stomatologów przypadająca na 1.000 mieszkańców jest analogiczna, jak średnia w krajach europejskich, to zasadniczym problemem jest to, że jedynie ok. 1/3 spośród nich udziela świadczeń w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia. Tym samym wydatki państwa na ich kształcenie, w niewielkim stopniu poprawiają funkcjonowanie publicznej opieki zdrowotnej.

NIK skontrolowała Ministerstwo Zdrowia, centralę i 4 oddziały wojewódzkie NFZ (warmińsko-mazurski, wielkopolski, mazowiecki i dolnośląski) oraz 9 gabinetów stomatologicznych udzielających refundowanych świadczeń. Okres objęty kontrolą to lata 2021-2023 (do zakończenia I kw.).

Z powodu niskiej wyceny zabiegów stomatologicznych w latach 2021-2023 liczba świadczeniodawców mających umowy z NFZ zmniejszała się sukcesywnie. W 2021 r. spadła o 23%, w 2022 r. jeszcze o 13% w porównaniu z poprzednim rokiem, a w 2023 r. o kolejne 7,4%. W efekcie doszło do istotnego pogorszenia dostępu do opieki stomatologicznej finansowanej ze środków publicznych. W przypadku zabiegów ogólnostomatologicznych największy spadek nastąpił w województwie lubelskim. W 2021 r. gabinetów, w których można było z nich skorzystać było mniej o 38,6% niż w 2019 r., a w 2022 r. o kolejne 5,6%.

W całym okresie objętym kontrolą NIK rosła także liczba gmin, na terenie których NFZ nie zakontraktował świadczeń ogólnostomatologicznych. W 2021 r. było ich 134 (5,4%), w 2022 r. już 198 gminach (8%), a w 2023 r. (tylko w I kw.) takich gmin było 233 (9,4%). Na obszarach tzw. białych plam NFZ zapewniał refundowaną opiekę stomatologiczną m.in. poprzez zwiększenie finansowania świadczeń w gabinetach mieszczących się w sąsiednich gminach.

W przypadku dostępu do ortodoncji i usług ogólnostomatologicznych dla dzieci i młodzieży ograniczenia wynikały zarówno z wprowadzenia kryteriów wiekowych kwalifikujących do uzyskania określonych świadczeń, jak i z wykorzystywanych w leczeniu materiałów. Ustalenia NIK potwierdzają coroczne raporty konsultantów krajowych w dziedzinie stomatologii dziecięcej i ortodoncji. Wskazano w nich m.in., że materiały i metody stosowane w leczeniu finansowanym ze środków publicznych są znacznie ograniczone w stosunku do stosowanych w sektorze prywatnym, a zawarte w leczeniu ortodontycznym kryterium wiekowe uprawnia do korzystania z tych świadczeń jedynie do 12 r.ż. oraz do wizyt kontrolnych do 13. r.ż., co oznacza, że młodzi pacjenci dojrzewający później mają ograniczone możliwości leczenia, mimo że wady ich zgryzu są bezwzględnym wskazaniem do leczenia ortodontycznego.

W badanym okresie coraz mniej uczniów miało zapewnione leczenie zębów w szkołach. W latach 2021-2023 (I kwartał) liczba takich gabinetów spadła o ok. 4%, wzrosła natomiast o 2,4% liczba gabinetów, które świadczeń stomatologicznych refundowanych przez NFZ udzielały po podpisaniu umów z prowadzącymi szkoły samorządami. Zakres świadczeń udzielanych przez szkolne gabinety zmienił się w kwietniu 2021 r. Minister Zdrowia wskazał, że wprowadzone rozwiązanie zapewni rzeczywistą poprawę dostępności do tych świadczeń dla dzieci i młodzieży oraz ich jakości. Mimo takich deklaracji, minister nie sprawdził, czy rzeczywiście tak się stało i to mimo alarmujących danych przekazanych przez Instytut Matki i Dziecka, który informował, że w latach 2021-2023 ponad połowa szkół nie zapewniła uczniom opieki stomatologicznej.

Wg oficjalnych rejestrów, na koniec 2021 r. mieliśmy w Polsce ponad 39.600 stomatologów wykonujących swój zawód, a na koniec 2022 r. o ponad 1.000 więcej – ok. 40.600. Z tego w 2021 r. w ramach NFZ świadczeń udzielało zaledwie 36,6%, a w 2022 r. – 34,6%.

źródło: Medexpress

To post a reply please login or register

Powiązane artykuły

Komórki macierzyste z zębów mlecznych mogą pomóc w leczeniu zębów dorosłych

Badania nad komórkami macierzystymi odegrały ważną rolę w wielu dziedzinach medycyny. W nowym badaniu naukowcy zbadali, czy komórki macierzyste ...

Analiza przeżywalności zębów po leczeniu kanałowym w populacji USA

INDIANAPOLIS, USA: Chociaż przeprowadzono wiele badań dotyczących przeżywalności zębów leczonych endodontycznie, tylko stosunkowo niewielka ich ...

Skorupki jaj mogą pomóc w leczeniu zębów i kości

Kruszone lub sproszkowane skorupki jaj mają wiele praktycznych zastosowań. Można je stosować jako naturalny suplement wapnia, słodzik do kawy, lek na ...

Arginina i węglan wapnia – skuteczne w leczeniu nadwrażliwości zębów

Pacjenci cierpiący na nadwrażliwość zębów mają do dyspozycji szereg produktów pomagających im zwalczać objawy tej przypadłości, ...

Młoda kobieta zmarła w wyniku odmowy leczenia zębów

W Wielkiej Brytanii 23-letnia studentka z Bushey, zmarła na skutek sepsy spowodowanej zakażeniem powstałym w wyniku nieleczonej próchnicy ...

Leczenie białych plam na powierzchniach wargowych zębów – opis przypadku

W przeszłości, nawet tej niezbyt odległej, pacjenci z głębokimi białymi zmianami na zębach musieli poddawać się zabiegom inwazyjnym w celu ich ...

Kontrola emisji aerozoli podczas leczenia stomatologicznego w czasach pandemii SARS-CoV-2

Jednym z największych wyzwań dla dentystów w powrocie do normalnego funkcjonowania jest zmniejszenie ryzyka przeniesienia SARS-CoV-2 poprzez emitowane ...

Badania wykazały, że słaba kontrola glikemii prowadzi do utraty zębów w średnim wieku

ŌTSU, Japonia: W największym tego rodzaju badaniu naukowcy z Japonii przeanalizowali kontrolę glikemii i naturalną retencję zębów, aby zbadać ...

Środki fluorkowe w zapobieganiu i leczeniu próchnicy i erozji zębów u dzieci, młodzieży i dorosłych – rekomendacje ekspertów

Środki zawierające związki fluoru znajdują szerokie zastosowanie we współczesnym postępowaniu stomatologicznym zgodnym z zasadami stomatologii ...

Próchnica pod kontrolą

CarieScan PRO to urządzenie, które umożliwia kontrolę zmian próchnicowych i zapobieganie im. Dokładność CarieScan PRO w ocenie ...

Edukacja

Webinarium na żywo
śro. 26 czerwca 2024
7:00 (CET) Warsaw

Neodent Discovery - NeoConvert: from development to clinical application

Dr. Sérgio R. Bernardes, Dr. Rushing Tyler, Dr. Gustavo de Deus

Zarejestruj się teraz

1CE

Webinarium na żywo
śro. 26 czerwca 2024
9:00 (CET) Warsaw

The five biggest mistakes implant dentists make that cause problems

Dr. Kyle Stanley

Zarejestruj się teraz

1CE

Webinarium na żywo
czw. 27 czerwca 2024
2:00 (CET) Warsaw

La influencia del alineamiento dentario en la odontología integral

Dr. Beatriz Martín Nieto

Zarejestruj się teraz

Webinarium na żywo
czw. 27 czerwca 2024
3:00 (CET) Warsaw

Embarking on the digital journey to implant dentistry

Dr. Oscar González-Martín DDS, PhD, MSc.

Dr. Oscar González-Martín DDS, PhD, MSc., Dr. Acela Martinez, Dr. Massimo Frosecchi, Dr. Algirdas Puisys, Dr. Ghida Lawand BDS, MSc, Dr. Eglė Vindašiūtė-Narbutė

Zarejestruj się teraz

Webinarium na żywo
wto. 2 lipca 2024
9:00 (CET) Warsaw