Zakres specjalizacji chirurgicznych w stomatologii i zasady ich uzyskiwania przez lekarzy dentystów są w poszczególnych państwach europejskich uregulowane w sposób bardzo zróżnicowany.
W niektórych państwach lekarze dentyści mogą uzyskiwać specjalizacje w dwóch formalnie odrębnych dziedzinach chirurgicznych: chirurgii stomatologicznej oraz chirurgii szczękowo-twarzowej (np. na Litwie). W innych państwach, i jest to sytuacja częściej spotykana, chirurgia szczękowo-twarzowa jest specjalizacją wyłącznie lekarską, zaś specjalizacją lekarsko-dentystyczną jest chirurgia stomatologiczna. W takiej sytuacji bardzo często w celu uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej lekarz musi dodatkowo posiadać także dyplom lekarza dentysty (np. w Niemczech specjalistą w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej może zostać tylko osoba, która ukończyła zarówno studia na kierunku lekarskim, jak i lekarsko-dentystycznym).
Posiadanie przez lekarza specjalizującego się w chirurgii szczękowo-twarzowej dyplomu lekarza dentysty zaleca także Sekcja Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów.
W Polsce specjalizacja w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej jest specjalnością zarówno lekarską, jak i lekarsko-dentystyczną. Tytuł specjalisty w tej dziedzinie może więc uzyskać:
• osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu lekarza – obecnie w Centralnym Rejestrze Lekarzy (CRL) zarejestrowanych jest 36 lekarzy specjalistów (29 wykonuje zawód);
• osoba, która ukończyła studia na kierunku lekarsko-dentystycznym – w CRL jest 246 takich lekarzy (220 wykonuje zawód);
• osoba posiadająca prawa wykonywania obu zawodów (z ukończonymi studiami na dwóch kierunkach: lekarskim i lekarsko-dentystycznym) – takich specjalistów mamy 80 (70 wykonuje zawód).
W poszczególnych sytuacjach występują różnice w programie i czasie trwania szkolenia specjalizacyjnego. Lekarze i lekarze dentyści bez specjalizacji odbywają szkolenie według programu podstawowego, który trwa 72 miesiące, natomiast lekarze posiadający jednocześnie dyplom lekarza i dyplom lekarza dentysty odbywają szkolenie według programu podstawowego trwającego 60 miesięcy.
Odmienne rozwiązania w zakresie chirurgii szczękowo-twarzowej w Europie są uwarunkowane różnymi czynnikami dotyczącymi organizacji systemu ochrony zdrowia, kształcenia oraz zasad wykonywania zawodów medycznych (np. mogą wiązać się z faktem, że w niektórych krajach jeszcze do niedawna zawód lekarza dentysty nie był odrębną profesją, a rodzajem specjalizacji lekarskiej). Oczywiście, nie ma w tym niczego niezwykłego, jako że poszczególne państwa we własnym zakresie określają rodzaje i zakres specjalizacji medycznych, które mogą uzyskiwać lekarze i lekarze dentyści. Nie stoją temu na przeszkodzie także przepisy Unii Europejskiej, które jedynie określają w odniesieniu do niektórych dziedzin medycyny minimalną długość czasu trwania szkolenia specjalizacyjnego, ale pozostawiają państwom członkowskim swobodę w zakresie szczegółowego określania kompetencji specjalistów.
Niestety, taka sytuacja może powodować szereg niejasności i komplikacji w zakresie ustalenia równorzędności kwalifikacji chirurgów szczękowo-twarzowych z różnych państw i możliwości oraz warunków wzajemnego uznawania tych kwalifikacji. Także zakresy kompetencji i uprawnień zawodowych chirurgów szczękowo-twarzowych mogą się w poszczególnych państwach różnić. Sytuacja jest na tyle skomplikowana i niejasna, że na poziomie europejskim co jakiś czas pojawiają się wątpliwości, które krajowe i międzynarodowe organizacje lekarsko-dentystyczne starają się wyjaśniać, choć z nie zawsze w pełni satysfakcjonującym efektem.
W listopadzie 2010 r. Greckie Stowarzyszenie Stomatologiczne za pośrednictwem Rady Europejskich Lekarzy Dentystów prosiło organizacje z innych państw o informacje na temat zasad, na jakich uznaje się w nich specjalizację greckich lekarzy dentystów w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej. Zebrane odpowiedzi nie do końca dały przejrzysty obraz sytuacji, ale wyraźnie potwierdzały rozbieżności istniejące w Europie – w części państw specjaliści z Grecji mogliby zostać zarejestrowani jako lekarze dentyści, a w części mogliby się ubiegać o rejestrację tylko jako lekarze.
Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej regulującymi zasady uznawania kwalifikacji zawodowych, automatycznemu uznaniu w państwach członkowskich UE podlegają aktualnie jedynie dwie specjalizacje lekarsko-dentystyczne: chirurgia stomatologiczna i ortodoncja. Warto tu dodać, iż przedstawiony przez Komisję Europejską w grudniu 2011 r. projekt nowelizacji dyrektywy zgodnie z postulatami lekarzy dentystów przewiduje, że specjalizacje lekarsko-dentystyczne, które są wspólne dla przynajmniej 1/3 państw członkowskich będą mogły zostać objęte automatycznym uznaniem w trybie tzw. aktów delegowanych przyjmowanych przez Komisję Europejską, czyli w sposób prostszy niż dotychczas. Byłoby to znacznym uproszczeniem aktualnych procedur uznawania kwalifikacji zawodowych lekarzy dentystów specjalistów i podkreśleniem ich dodatkowych kwalifikacji zawodowych.
Tymczasem dyrektywa 2005/36/WE przewiduje, że automatycznemu uznawaniu – ale jako specjalizacja lekarska – podlegają specjalności w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej oraz w dziedzinie chirurgii zębowej, jamy ustnej i szczękowo-twarzowej. W rozumieniu przepisów dyrektywy 2005/36/WE chirurgia szczękowo-twarzowa jest specjalnością o minimalnym okresie szkolenia wynoszącym 5 lat, którą uzyskują osoby po ukończeniu studiów lekarskich, natomiast chirurgia zębowa, jamy ustnej i szczękowo-twarzowa jest specjalnością o minimalnym okresie szkolenia wynoszącym 4 lata, uzyskiwaną przez osoby po studiach lekarskich oraz lekarsko-dentystycznych. Polska specjalizacja w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej została uwzględniona w dyrektywie jako specjalność o minimalnym okresie szkolenia wynoszącym 5 lat, którą uzyskują osoby po studiach lekarskich.
W świetle postanowień dyrektywy 2005/36/WE można w szczególności stwierdzić, że:
1. Uzyskiwana w Polsce specjalizacja w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej podlega automatycznemu uznaniu w 13 innych państwach UE (tj. w Bułgarii, Czechach, Hiszpanii, Francji, we Włoszech, na Łotwie, Litwie, w Luksemburgu, na Węgrzech, w Austrii, Portugalii, Słowenii oraz na Słowacji) jako specjalizacja lekarska, czyli w sytuacji, gdy specjalizację tę uzyskała osoba wykonująca zawód lekarza.
2. Jeżeli specjalizację w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej uzyskała w Polsce osoba posiadająca zarówno prawo wykonywania zawodu lekarza, jak i lekarza dentysty, o automatyczne uznanie tej specjalizacji we wskazanych w pkt. 1 państwach może się ubiegać jako lekarz, a nie lekarz dentysta, a więc tytułem specjalisty w tej dziedzinie będzie się mogła posługiwać w danym państwie w ramach wykonywania zawodu lekarza.
3. Specjalizacja w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej uzyskiwana w Polsce przez lekarzy dentystów nie podlega uznaniu w innych państwach członkowskich w sposób automatyczny, może jednakże podlegać uznaniu w innych państwach członkowskich na zasadach systemu ogólnego (czyli systemu zbliżonego do nostryfikacji polegającej na porównaniu programu odbytego kształcenia) w tych państwach, w których również istnieje odpowiednia specjalizacja lekarsko-dentystyczna.
4. Przepisy unijne z zakresu uznawania kwalifikacji nie mają wpływu na krajowe uprawnienia lekarzy specjalistów i lekarzy dentystów specjalistów w danej dziedzinie. Lekarze i lekarze dentyści specjaliści, którzy uzyskali tytuły w Polsce, mają w Polsce takie uprawnienia, jakie wynikają z przepisów polskich, bez względu na to, czy dana specjalizacja podlega uznaniu w innych państwach.
Niniejszy artykuł ukazał się w nr 3/2012 „Gazety Lekarskiej”
Autor:
Marek Szewczyński jest radcą prawnym, kierownikiem Ośrodka Uznawania Kwalifikacji przy Naczelnej Izbie Lekarskiej.
Rola transplantologii w rekonstrukcjach twarzoczaszki
Wymieniony w tytule temat przewodni VII Kongresu Polskiego Towarzystwa Chirurgii Jamy Ustnej i ...
Co 5. Polak ma w najbliższych planach wizytę u ortodonty, a co 10. ma już założony aparat. Ponad połowa Polaków przed 40 r.ż. skłonna byłaby ...
Już dziś, 15. marca w samym centrum Warszawy, w siedzibie ekskluzywnego Klubu Pure Sky odbędzie się wyjątkowe spotkanie połączone z prezentacją ...
Orthocaps – niemiecki producent nowoczesnego systemu do korekcji wad zgryzu, innowacyjnych nakładek będących alternatywą dla tradycyjnych aparatów ...
W tym tygodniu (piątek-sobota, 6-7.06.2014 r.) w hotelu Hyatt Regency w Warszawie odbędzie się spotkanie członków ITI Study Club oraz seminarium ...
Na początku czerwca br. (6-7.06.2014 r.) w hotelu Hyatt Regency w Warszawie odbędzie się spotkanie członków ITI Study Club oraz seminarium ...
Jak wynika z badań „Jakość w leasingu w Polsce” przeprowadzonych przez PMR Research, z tej formy finansowania korzysta już 42% małych i ...
Ministerstwo Zdrowia chce, aby w roku akademickim 2013/2014 studia na kierunkach lekarskich rozpoczęło 3165 studentów. Eksperci zwracają ...
Ponad połowa Polaków panicznie boi się dentysty. Źródłem strachu są złe doświadczenia z przeszłości i widmo bólu. Teraz można...
Na początku czerwca br. (6-7.06.2014 r.) w hotelu Hyatt Regency w Warszawie odbędzie się spotkanie członków ITI Study Club oraz seminarium ...
Webinarium na żywo
pią. 19 lipca 2024
2:00 (CET) Warsaw
Webinarium na żywo
śro. 7 sierpnia 2024
12:00 (CET) Warsaw
Webinarium na żywo
śro. 14 sierpnia 2024
1:00 (CET) Warsaw
Webinarium na żywo
śro. 21 sierpnia 2024
3:00 (CET) Warsaw
Dr. Jim Lai DMD, MSc(Perio), EdD, FRCD(C)
Webinarium na żywo
czw. 29 sierpnia 2024
2:00 (CET) Warsaw
Webinarium na żywo
pon. 2 września 2024
11:00 (CET) Warsaw
Webinarium na żywo
wto. 3 września 2024
5:00 (CET) Warsaw
To post a reply please login or register