DT News - Poland - Nowe badanie identyfikuje zamożność jako czynnik ryzyka zużycia zębów

Iveta Ramonaite, Dental Tribune International

pon. 15 listopada 2021

ratować

GOLD COAST, Australia: Wysoki status społeczno-ekonomiczny jest często łączony z lepszymi wynikami zdrowotnymi. Jednak według globalnych badań 30 krajów, zamożność może również predysponować ludzi do chorób jamy ustnej, takich jak próchnica i ścieranie się zębów, ponieważ dzieci o wysokim dochodzie w rodzinie mają większy dostęp do słodkich lub kwaśnych napojów, takich jak napoje bezalkoholowe, napoje energetyzujące i pakowane soki.

Dr Khaled Ahmed, kierownik internacjonalizacji i starszy wykładowca protetyki w School of Medicine and Dentistry na Griffith University w Gold Coast, jest głównym badaczem badania. Od dawna interesuje się zużywaniem zębów, które zaczęło się w 2007 roku, kiedy odbywał szkolenie podyplomowe w School of Dental Sciences na Uniwersytecie Newcastle w Wielkiej Brytanii. „To była moja pierwsza próba pełnej rehabilitacji jamy ustnej w przypadku poważnego zużycia zębów. Ukończenie zajęło ponad 16 miesięcy, ale wyraźna transformacja stomatologiczna oraz pewność siebie i satysfakcja pacjenta z ich wyglądu była zarówno przytłaczająca, jak i rozgrzewająca” – powiedział Dental Tribune International.

Główny autor dr Khaled Ahmed. (Zdjęcie: Khaled Ahmed)

Później wybrał starcie zębów jako temat do swojego doktoratu podczas nauczania w University of Glasgow Dental School i był członkiem jednej z pierwszych grup badawczych, które stosowały stomatologię cyfrową do klinicznego monitorowania postępu zużycia zębów u pacjentów. Obecnie pozostaje ciekawy tematu i nadal go bada. Wyjaśnił: „Moje zainteresowanie ścieraniem się zębów nie osłabło przez lata i jako stan uzębienia nadal mnie intryguje. Pokazuje, w jaki sposób wpływ czynników stylu życia, takich jak dieta, zamożność, leżące u podstaw problemy zdrowotne i psychiczne, praktyki higieny jamy ustnej, nawyki, hobby i zawody, może objawiać się dentystycznie przez wiele lat”.

Status społeczno-ekonomiczny a zużycie zębów: czy istnieje korelacja?

W badaniu dr Ahmed i jego koledzy z Griffith University i Singapore National Dental Research Institute starali się zbadać związek między statusem społeczno-ekonomicznym a zużyciem zębów u dzieci i dorosłych. W sumie przeanalizowali 65 badań, które obejmowały 64 000 uczestników i odkryli, że dzieci uczęszczające do szkół prywatnych lub mające wysoki dochód rodziny są bardziej podatne na ścieranie zębów w porównaniu z dziećmi z niższych środowisk społeczno-ekonomicznych. Ponadto poinformowali, że zwiększony dostęp do napojów bezalkoholowych, napojów energetyzujących i pakowanych soków zwiększa ryzyko próchnicy w krajach zamożnych, predysponując ich populacje do wyższego ryzyka erozji.

Badanie wykazało również, że nastolatki, których rodzice mieli wyższy poziom wykształcenia i zamożni oraz uczęszczali do szkół prywatnych, wykazywali częstsze występowanie ścierania zębów, podczas gdy dorośli, którzy otrzymali wyższe wykształcenie, mieli mniejsze ryzyko wystąpienia zużycia zębów.

Omawiając odkrycia, dr Ahmed zauważył, że fascynuje go to, jak status społeczno-ekonomiczny i zamożność w skali globalnej mogą determinować ryzyko zużycia zębów w zależności od wieku, czy to w dzieciństwie, czy w dorosłości. Wyjaśnił, że w kilku badaniach starano się wcześniej zbadać ten związek, ale przyniosły one sprzeczne wyniki.

Mówiąc o badaniach, skomentował: „Identyfikacja tych badań, ich synteza i analiza, a następnie połączenie wyników w celu rozpoznania globalnego powiązania było trudnym zadaniem”. Zauważył jednak, że warto było podjąć wysiłek, ponieważ badanie jest pierwszym definitywnym stwierdzeniem zamożności jako czynnika ryzyka u dzieci z rodzin o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym, podczas gdy w przypadku dorosłych jest odwrotnie. „Kiedy rozpoczynaliśmy ten projekt badawczy, mieliśmy otwarte podejście. Niemniej jednak przeczuwałem, że może to być wynik” – stwierdził dr Ahmed.

Wpływ diety na zęby dzieci

Według naukowców istnieją trzy główne zalecenia, które przedstawia badanie. Przede wszystkim, jeśli chodzi o inicjatywy w zakresie polityki publicznej, dr Ahmed uważa, że potwierdzony związek między zużyciem zębów a zamożnością wspiera nakaz przeglądu dostępu do kwaśnych produktów spożywczych, takich jak napoje gazowane i pakowane soki owocowe. Podczas gdy niektóre z nich zawierają niewiele cukru lub nie zawierają go wcale, pozostają szkodliwe dla zdrowia jamy ustnej ze względu na ich kwaśną zawartość.

„Bogactwo nie przekłada się na lepsze zdrowie jamy ustnej w przypadku braku świadomości i rutynowego dostępu do opieki stomatologicznej”

Po drugie, z perspektywy edukacyjnej badanie wskazuje na silną potrzebę podniesienia świadomości społecznej na temat wpływu diety na zęby dzieci. Dotyczy to nie tylko słodkich produktów spożywczych, ale także kwaśnych. „Bogactwo nie przekłada się na lepszy stan zdrowia jamy ustnej w przypadku braku świadomości i rutynowego dostępu do opieki dentystycznej” – zauważył dr Ahmed.

Wreszcie, z profesjonalnego punktu widzenia, stomatolodzy powinni przeprowadzać badania przesiewowe stanu zdrowia jamy ustnej pod kątem zużycia zębów u pacjentów i uwzględniać status społeczno-ekonomiczny jako czynnik ryzyka. Jak ujął to dr Ahmed: „Wczesna diagnoza i leczenie mogą zapobiec długotrwałym, nieodwracalnym uszkodzeniom uzębienia, które będą trudne do naprawienia później ze względu na jego koszty biologiczne i finansowe”.

Podróż do zdrowych zębów

Oprócz statusu społeczno-ekonomicznego, inne ważne czynniki, w tym próchnica, fluoryzacja, dostęp do opieki stomatologicznej, edukacja, praktyki higieny jamy ustnej i otyłość, były wcześniej wiązane ze zużyciem zębów. Mimo że niektóre kraje stają się coraz bardziej świadome szkodliwego wpływu cukru na zdrowie jamy ustnej i oferują dietetyczną, niskocukrową lub bezcukrową alternatywę dla słodkich napojów, pozostają one kwaśne. Jednak dr Ahmed uważa, że wprowadzenie podatku od cukru, który został nałożony w krajach takich jak Republika Południowej Afryki, Australia, Wielka Brytania i Singapur, jest krokiem we właściwym kierunku, zwłaszcza w połączeniu z kampaniami uświadamiającymi i regulacjami reklamowymi. Niemniej jednak, zakres jego skutków pozostaje nieznany.

Badanie zatytułowane“Tooth wear and socioeconomic status in childhood and adulthood: Findings from a systematic review and meta-analysis of observational studies” zostało opublikowane online 30 września 2021 r. w Journal of Dentistry, przed włączeniem do wydania.