DT News - Poland - Prawidłowy zgryz to warunek utrzymania równowagi funkcjonalnej całego organizmu

Dental Tribune Poland

wto. 2 stycznia 2024

ratować

Istnieje wyraźny związek pomiędzy wadami zgryzu a równowagą, stabilnością i postawą ciała – udowodnili badacze z krakowskich uczelni. Dlatego lecząc i diagnozując wady postawy, należy spojrzeć na pacjenta holistycznie, a nie tylko przez pryzmat układu kostnego i mięśniowego.

Postawa ciała, czyli jego charakterystyczne ułożenie i zorientowanie w przestrzeni silnie zależy od struktury, funkcji i współpracy mięśni, powięzi, szkieletu i układu nerwowego. Utrzymanie stabilnej pozycji stojącej jest możliwe dzięki precyzyjnej koordynacji wszystkich tych systemów oraz ciągłej analizy napływających bodźców.

Od lat w środowisku naukowym toczy się debata na temat tego, jak dużą rolę w utrzymywaniu stabilności postawy odgrywa układ czaszkowo-żuchwowy, w tym budowa zgryzu. Temat ten nadal budzi wiele kontrowersji, ponieważ wyniki badań nie są spójne: niektóre potwierdzają, inne obalają teorię o istnieniu korelacji pomiędzy narządem żucia a postawą.

W związku z tym zespół dr Moniki Nowak z Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego postanowił ocenić wpływ wad zgryzu przednio-tylnego na kontrolę postawy i rozkład nacisku podeszwowego podczas stania i chodzenia. Wyniki swoich ustaleń naukowcy opisali na łamach czasopisma „International Journal of Environmental Research and Public Health”.

Wady zgryzu często są wrodzone i mogą wynikać z czynników dziedzicznych lub środowiskowych. Jednak ich przyczyną mogą być także: nieprawidłowy rytm oddychania, wady postawy, obgryzanie paznokci czy bruksizm. Wg szacunków, nieprawidłowy zgryz dotyczy ok. 56% populacji. Chociażby z tego względu analiza poszczególnych wad i towarzyszących im zaburzeń narządu ruchu jest jak najbardziej zasadna.

Do badania zespół dr Nowak zakwalifikował 90 zdrowych ochotników w wieku 19-35 lat, których podzielił na 3 grupy w zależności od budowy zgryzu, a dokładnie od klasy okluzji, czyli pozycji stykania się zębów górnych z dolnymi. Grupę pierwszą stanowiły osoby ze zgryzem prawidłowym (I klasą w klasyfikacji Angle’a), grupę drugą osoby z tyłozgryzem (II klasa Angle’a), a trzecią – z przodozgryzem (III klasa Angle’a). Następnie naukowcy oceniali postawę ciała uczestników, w tym stabilność, równowagę, obciążenie stóp i chód.

Okazało się, że między osobami z 3 grup badawczych występowały bardzo wyraźne różnice, np. ludzie z tyłozgryzem mieli tendencję do przesunięcia środka nacisku stóp do przodu w porównaniu do pozostałych grup, a zarówno tyło-, jak i przodozgryz wiązały się z wyraźnie zmienionymi wynikami różnych testów posturalnych. Jednym słowem: okluzja miała wpływ na statyczną stabilność postawy, a pacjenci z jej zaburzeniami charakteryzowali się gorszą stabilnością i tendencją do przesuwania środka ciężkości.

„Różne obszary ciała są połączone poprzez łańcuchy mięśniowo-powięziowe oraz struktury nerwowe” – wyjaśnia dr Nowak. „Dlatego każda zmiana w obrębie układu stomatognatycznego (np. wada zgryzu), wpływająca na biomechanikę stawu skroniowo-żuchwowego może generować zmiany napięcia mięśni żucia oraz bezpośrednio z nimi powiązanych mięśni szyi. Następnie, poprzez łańcuchy mięśniowo-powięziowe zmiany te mogą być przenoszone na dalsze mięśnie, nawet te z obszaru miednicy i kończyn dolnych” – dodaje. Poza tym, jak tłumaczy dr Monika Nowak, w wyniku niezrównoważonego stykania się zębów górnych i dolnych dochodzi do zaburzeń w odbieraniu sygnałów przez proprioreceptory przyzębia, odpowiadające za tzw. czucie głębokie i różnorakie napięcia mięśniowe. Nieprawidłowości te zakłócają informacje nerwowe przekazywane do mózgu, co wpływa m.in. na zaburzenie funkcji gałek ocznych i mięśni obręczy barkowej, a to z kolei, po wyczerpaniu mechanizmów kompensacyjnych, poprzez mięśnie i powięź rzutuje na niższe segmenty ciała.

Zarówno omawiane badanie, jak i kilka wcześniejszych są dowodem na to, że związek między wadami zgryzu a zaburzeniami postawy istnieje. Sami dentyści coraz częściej dostrzegają potrzebę współpracy z fizjoterapeutami – bez tego prowadzone przez nich leczenie ortodontyczne może nie przynosić zadowalających efektów.

Zdaniem dr Nowak, do każdego pacjenta trzeba więc podchodzić holistycznie: nie skupiać się na jednym układzie, ale patrzeć szerzej, bo całe ciało jest siecią wzajemnych powiązań. „Leczenie ortodontyczne może stanowić ważną część profilaktyki nieprawidłowości postawy oraz dolegliwości bólowych w obrębie narządu żucia i całego narządu ruchu, a przez to zapobiegać kontuzjom” – zaznacza badaczka.

Jest to o tyle istotne, że obecnie wady zgryzu dotyczą nawet 79% polskich dzieci. „Zajęcie się tym problemem w odpowiednim czasie znacznie zmniejszy ryzyko występowania tego, co często obserwuję w gabinecie fizjoterapeutycznym, czyli tzw. zaburzeń zstępujących. Jest to sytuacja, w której nieprawidłowości w górnych partiach ciała rzutują niekorzystnie na obszary usytuowane niżej. Przywrócenie stabilnych warunków w obszarze czaszkowo-żuchwowym może więc stanowić początek przywrócenia zsynchronizowanego funkcjonowania całego narządu ruchu” – tłumaczy dr Nowak. „Tylko międzydyscyplinarna współpraca specjalistów przyczynia się do efektywnego wyeliminowania zaistniałych deficytów” – podsumowuje.

źródło: Nauka w Polsce

To post a reply please login or register

Powiązane artykuły

„Zachowaj Równowagę!”

Polacy nie czytają etykiet umieszczanych na produktach spożywczych – wynika z badań konsumenckich przeprowadzonych przez Instytut Żywności i ...

Dlaczego zły zgryz postarza?

Jeśli masz wadę zgryzu, grozi ci przyspieszone starzenie. Złym zgryzem szybciej niż rówieśnicy zapracujesz na zmarszczki i bruzdy, opadające ...

Płaskie plomby psują zgryz!

Wypełnienie ubytku po próchnicy musi precyzyjnie naśladować pierwotny kształt zęba. Za niska i płaska plomba zepsuje zgryz, może ...

Badania nad siłą systemów obronnych organizmu

Oporność na antybiotyki staje się coraz ważniejszym problemem w stomatologii, medycynie i zdrowiu publicznym. Ponieważ nadmierne przepisywanie ...

Niektóre nawyki przyspieszają proces starzenia się organizmu

Choć procesu starzenia się organizmu nie można powstrzymać, można go spowolnić. Wg naukowców, nasz wygląd i kondycja fizyczna zależy nie tylko od ...

Owoce granatu spowalniają procesy starzenia się organizmu

Naukowcy zidentyfikowali składnik chemiczny obecny w granatach, który można uznać za klucz do długowieczności. Badacze ze Szwajcarii wyizolowali...

Nieprawidłowy zgryz wpływa na wygląd całej twarzy

Krzywe zęby nie tylko wyglądają źle w uśmiechu. Dentyści zauważają, że nieprawidłowy zgryz wpływa na wygląd całej twarzy. U prawie 80% ...

Polskie funkcjonalne cementy kostne zastąpią ubytki kości i przyspieszą ich regenerację

Naukowcy i studenci Politechniki Gdańskiej pracują nad wstrzykiwalnymi cementami kostnymi, którą wspomagają odbudowę tkanek. Wynalazek, który może ...