Niektóre nawyki przyspieszają proces starzenia się organizmu

Styl życia może spowodować znaczną różnicę w wyglądzie i samopoczuciu. „Podczas gdy średnia długość życia rośnie, okres, kiedy pozostajemy w dobrym zdrowiu, nadal jest dużo krótszy niż można by oczekiwać” – twierdzi dr Noel Young, specjalista ds. innowacji klinicznych. „Przewlekłe choroby, takie jak choroby serca i cukrzyca są bardzo częste, a powodowane są w większości przez styl życia i wiążą się z szybszym starzeniem” – dodaje. Jednak wg dr Younga istnieją sposoby na zapobieganie rozwojwi chorób przewlekłych, a w konsekwencji szybkiemu starzeniu, które im towarzyszy.

Zgodnie z badaniem naukowców z Uniwersytetu w Oksfordzie, alkohol przyspiesza proces biologicznego starzenia się, poprzez uszkadzanie DNA. Do takich wniosków badacze doszli po przeanalizowaniu danych zebranych od niemal 250 000 osób. Stwierdzono, że ci, którzy pili ponad 17 jednostek alkoholu tygodniowo mieli krótsze telomery, czyli fragmenty znajdujące się na końcu chromosomu, które chronią go przed uszkodzeniem, zwykle skracające się wraz z wiekiem. „Skrócone telomery zwiększają ryzyko wystąpienia w późniejszym okresie życia schorzeń takich, jak choroba Alzheimera, rak i choroby serca. Oczywiście, nie możemy zmienić naszych genów, ale jeśli chcemy zmniejszyć ryzyko szybkiego starzenia biologicznego, możemy zmienić styl życia poprzez ograniczanie spożycia alkoholu, ale i zwiększanie ilości ćwiczeń fizycznych i rzucenie palenia” – twierdzi główna autorka badania, dr Anya Topiwala.

Ludzie coraz częściej prowadzą siedzący tryb życia, a wraz z wiekiem trudniej jest zbudować mięśnie. Wg dr Younga, człowiek traci ok. 1% swojej masy mięśniowej każdego roku od ok. 35. r.ż. To powoduje ryzyko osteoporozy, a także ogólnej słabości i skłonności do upadków kończących się na przykład kontuzją biodra.

Wraz z wiekiem w ciele człowieka spada produkcja kolagenu, który odpowiada za utrzymywanie skóry zdrowej i elastycznej. Dlatego skóra zaczyna wiotczeć i staje się pomarszczona. Palenie papierosów może przyspieszać ten proces, bo przyczynia się do jeszcze szybszego zmniejszenia produkcji kolagenu. Z badania przeprowadzonego w 2009 r. przez amerykańskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom wynika, że 80% chorób powiązanych ze starzeniem można zapobiec, a jednym ze sposobów jest właśnie zerowe spożycie papierosów. Inne metody to indeks masy ciała (BMI) niższy niż 30, tygodniowa aktywność fizyczna wynosząca co najmniej 3,5 godz. oraz zdrowa dieta z dużą ilością owoców i warzyw, pełnoziarnistym pieczywem i niskim spożyciem mięsa.

Niektóre produkty żywnościowe pogarszają kondycję zdrowotną i doprowadzają do skrócenia telomerów. To m.in. czerwone i przetworzone mięso oraz słodzone napoje. Spożywanie żywności bogatej w błonnik, czyli np. warzyw, ziaren i owoców jest powiązane z dłuższymi telomerami i dłuższym życiem. Takie produkty zawierają wit. C i E oraz inne antyoksydanty, dzięki czemu wspomagają regulację ciśnienia krwi, pomagają obniżać poziom cholesterolu i utrzymywać zdrową florę bakteryjną jelit. Do tego należy włączyć zdrowe tłuszcze, np. z ryb, awokado i orzechów.

Długofalowy stres jest związany z krótszymi telomerami, dlatego wg dr Younga należy starać się nad nim pracować. „Można zacząć poprzez obserwację tego, co najbardziej napędza stres, np. zapisując to w notesie, a także próbując relaksacyjnych czynności, jak głębokie oddychanie, skupienie, medytacja i ćwiczenia typu joga” – wskazuje. Ekspert podkreśla jednak, że poczucie lęku, depresja czy zespół stresu pourazowego wymagają konsultacji ze specjalistą.

Szczególne znaczenie w opóźnianiu procesu starzenia może mieć wit. D. Jej niski poziom wiąże się z krótszą długością życia, dlatego warto ją suplementować. Również suplementacja kwasów omega-3 może wydłużyć długość telomerów – podaje The Independent, powołując się na badania włoskich naukowców z 2022 r.

Badania dowodzą, że promienie słoneczne mogą postarzać skórę. Z jednego z badań przeprowadzonych we Francji w 2013 r. wynika, że wystawienie na promienie UV jest odpowiedzialne za ok. 80% widocznych oznak starzenia na twarzy.

Niewystarczająca ilość snu również może prowadzić do skracania telomerów i przyspieszonego procesu starzenia. Oprócz tego, jak twierdzi dr Young, zaburzenia snu zwiększają szansę na praktykowanie innych niezdrowych nawyków, takich jak brak aktywności fizycznej czy jedzenie przesłodzonych lub tłustych produktów, które zwiększają ryzyko wiele chorób. „Ważne jest, aby zażywać 7-9 godz. dobrej jakości snu każdej doby. Trzeba zwracać uwagę na swoje nawyki związane ze snem, unikać spożycia napojów z kofeiną po kolacji oraz ekranów i ćwiczeń fizycznych 1-2 godz. przed snem. Należy się też upewnić, że miejsce przeznaczone do spania jest ciemne, ciche i komfortowe” – podkreśla ekspert.

źródło: The Independent