Naukowcy opracowują nić dentystyczną, która pomoże mierzyć poziom stresu

Urządzenie wygląda jak wykałaczka z nicią dentystyczną, ale jest czymś więcej. Podczas nitkowania, ślina jest pobierana na zasadzie działania kapilarnego przez bardzo wąski kanał w nici dentystycznej do czujnika dołączonego do uchwytu, gdzie trafia na elektrody analizujące zawartość kortyzolu. Wykrywanie kortyzolu odbywa się przy użyciu technologii, która powstała już prawie 30 lat temu, znanej jako syntetyczne polimery (electro-polymerised molecularly imprinted polymers – eMIP). Metoda ta polega na utworzeniu polimeru wokół cząsteczki docelowej – w tym przypadku kortyzolu – który jest później usuwany, pozostawiając polimer z małymi wgłębieniami – miejscami wiązania – które odpowiadają kształtowi i właściwościom chemicznym kortyzolu. Miejsca te, jak swoisty odlew polimerowy, zachowują pamięć cząsteczki kortyzolu i umożliwiają im selektywne rozpoznawanie i wychwytywanie swobodnie unoszących się w kontakcie cząsteczek kortyzolu.

Według dr Sonkusale: “Zastosowanie eMIP zmienia zasady gry. Zazwyczaj biosensory są opracowywane przy użyciu przeciwciał lub innych receptorów, które wychwytują daną cząsteczkę. Po znalezieniu markera konieczne jest skomplikowane bioinżynieryjne dopasowanie przeciwciał.” Jednakże „eMIP nie wymaga wytwarzania przeciwciał lub receptorów” – kontynuował, więc „jeśli zostaje odkryty nowy marker stresu lub jakiejkolwiek innej choroby lub stanu, można stworzyć jedynie nowy odlew polimerowy. To znacznie upraszcza i przyspiesza proces wdrażania nowych sensorów.”

Chociaż szerokie spektrum zastosowania urządzenia jest niezwykle istotne, dr Sonkusale podkreślił jednak, że nić z czujnikiem nie zastąpi diagnostyki lekarskiej i najlepiej sprawdza się jako narzędzie monitorujące stan zdrowia po postawieniu diagnozy. „W diagnostyce „złotym standardem” pozostaje badanie krwi. Ale jeśli pacjent już został zdiagnozowany i jest poddany leczeniu, takie codzienne monitorowanie może pomóc szybko reagować na zmiany i wspierać skuteczność terapii” – powiedział.

Artykuł zatytułowany „Nici dentystyczne analizujące ślinę: innowacyjne narzędzie do oceny stresu poprzez pomiar kortyzolu w ślinie za pomocą molekularnie nadrukowanego polimeru i integracji mikroprzepływów nici” (“Saliva-sensing dental floss: An innovative tool for assessing stress via on-demand salivary cortisol measurement with molecularly imprinted polymer and thread microfluidics integration”), opublikowano 30 kwietnia 2025 r. w czasopiśmie ACS Applied Materials and Interfaces.