DT News - Poland - Rola lekarzy dentystów w badaniach przesiewowych pacjentów pod kątem chorób przewlekłych

Franziska Beier, Dental Tribune International

czw. 11 stycznia 2024

ratować

Związek między zdrowiem jamy ustnej a chorobami przewlekłymi jest w coraz większym stopniu potwierdzany przez dowody ujawniające wspólne czynniki ryzyka i procesy zapalne.

W świetle tych ustaleń naukowcy ze Szpitala Stomatologicznego Królewskiego Uniwersytetu w Liverpoolu i Uniwersytetu w Plymouth przeprowadzili badanie, które obejmowało wprowadzenie badań przesiewowych podczas regularnych przeglądów stomatologicznych. Badacze odkryli, że dentyści, przeszkoleni w zakresie rozpoznawania niektórych kluczowych markerów chorób przewlekłych mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie publiczne.

Wg autorów, tylko w Wielkiej Brytanii aż 11% dorosłej populacji cierpi na upośledzoną regulację poziomu glukozy, a prawie połowa pacjentów stomatologicznych w wieku 45 lat i starszych jest zagrożona rozwojem cukrzycy w ciągu najbliższej dekady. Liczby te wskazują potencjalne korzyści i pozytywny wpływ wdrożenia badań przesiewowych w kierunku cukrzycy w placówkach stomatologicznych, szczególnie w przypadku wczesnej interwencji w cukrzycy typu 2.

Celem badania była ocena usługi badań przesiewowych w placówkach stomatologicznych, w tym chęć pacjenta do wyrażenia zgody na taką usługę oraz zalecenia dotyczące usprawnienia tego procesu. Dane zebrano z dwóch gabinetów dentystycznych zlokalizowanych w północno-zachodniej Anglii i na walijskim obszarze granicznym, z których jedna to głównie przychodnia publicznej służby zdrowia (NHS), a druga oferuje połączenie usług dentystycznych NHS i prywatnych. Gromadzenie danych trwało od sierpnia 2020 r. do listopada 2021 r. w przypadku pierwszej praktyki oraz od lutego 2021 r. do stycznia 2023 r. w przypadku drugiej. W przychodni NHS ofertę badań przesiewowych zaakceptowało 4,1% z 11.200 pacjentów, a w przychodni mieszanej – 6,5% z 871 pacjentów.
Badania przesiewowe obejmowały ocenę ciśnienia krwi, poziomu cholesterolu, glukozy we krwi, wskaźnika masy ciała (BMI) i stosunku talii do wzrostu, co jest kluczowe w wykrywaniu wczesnych objawów chorób układu krążenia i cukrzycy typu 2 u zdrowych dorosłych. Wybór tych konkretnych badań przesiewowych opierał się na ich znaczeniu dla zdrowia jamy ustnej i wspólnych czynnikach ryzyka powikłań związanych ze zdrowiem jamy ustnej, takich jak dieta i przewlekłe zapalenie.

„Badanie pokazuje, że lekarze dentyści i higienistki stomatologiczne mają ogromne możliwości monitorowania i wspierania pacjentów.” – prof. Robert Witton, University of Plymouth

Wyniki wykazały, że 78,4% badanych pacjentów miało odczyty ciśnienia krwi powyżej normalnego zakresu, 55,8% miało wartości BMI wykraczające poza zdrowy zakres, a 16,7% miało poziom cholesterolu odbiegający od zdrowego zakresu. Podwyższony poziom glukozy we krwi zaobserwowano u nieco ponad 3% pacjentów.

„Już teraz kładziemy duży nacisk na szkolenie studentów, aby zapewniali swoim pacjentom holistyczną opiekę. Promujemy także koncepcję zdrowia jamy ustnej jako integralnej części ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia. Chociaż usługi stomatologiczne oferowane w ramach NHS wymagają rozważenia w zakresie zasobów, to badanie pokazuje, że lekarze dentyści oraz higienistki stomatologiczne mają ogromne możliwości monitorowania i wspierania pacjentów, a także bliższej współpracy ze specjalistami z innych dziedzin medycyny, co może w przyszłości poprawić stan zdrowia publicznego” – skomentował współautor badania dr Robert Witton, prof. stomatologii środowiskowej w Peninsula Dental School na Uniwersytecie w Plymouth.

Autorzy podkreślili, że aby uniknąć dezorientacji i frustracji pacjentów, wymagane są jasne protokoły i uważna interpretacja wyników badań przesiewowych. Wyniki należy zawsze interpretować w odniesieniu do kontekstu stomatologicznego, np. pacjenci opóźniający posiłek do czasu wizyty u dentysty mogą odpowiadać za wysoki odsetek pacjentów z niższym poziomem glukozy we krwi. Ponadto wysokie ciśnienie krwi może być po prostu oznaką stresu związanego z wizytą u dentysty.

Badania przesiewowe w placówkach stomatologicznych mogą znacznie zmniejszyć zachorowalność, śmiertelność i koszty opieki zdrowotnej, zapobiegając ostremu wystąpieniu zaawansowanych chorób przewlekłych. Praktyki stomatologiczne stanowią zatem cenną okazję do wczesnych badań przesiewowych, oferując spersonalizowane interwencje i w razie potrzeby, służąc jako punkt skierowania w celu wczesnej diagnozy.

Główna autorka badania dr Janine Doughty ze Szpitala Stomatologicznego Królewskiego Uniwersytetu w Liverpoolu, powiedziała: „Kontrola stanu zdrowia u dentysty może zapewnić wielu pacjentów pewność siebie, a dla innych być sygnałem ostrzegawczym przed rozwojem poważnych dolegliwości. Mając pacjenta w gabinecie dentystycznym co 6-12 miesięcy, który być może nie był u lekarza rodzinnego od lat, łatwo poświęcić mu dodatkowo kilka minut w celu kontroli stanu zdrowia”.

Autorzy badania zalecają, aby wyniki badania można było zastosować w praktyce, konieczna będzie ściślejsza współpraca między opieką stomatologiczną a opieką medyczną ogólną. Wzmocnienie partnerstw między stomatologią a innymi platformami NHS może wesprzeć realizację celu długoterminowego planu zatrudnienia NHS, jakim jest wspieranie wspólnych wysiłków na rzecz wczesnego wykrywania schorzeń związanych z chorobami układu krążenia.

Autorzy podsumowują, że badania przesiewowe przeprowadzane w placówkach stomatologicznych dają nową możliwość zidentyfikowania znacznej liczby pacjentów, u których występują czynniki ryzyka chorób przewlekłych. Dodali: „Dentyści mogą zostać z powodzeniem przeszkoleni w zakresie przeprowadzania interwencji przesiewowych i są odpowiednio przygotowani do udzielania krótkich porad dotyczących stylu życia i wskazywania pacjentom ogólnej opieki medycznej lub innych odpowiednich usług klinicznych”.

Badanie pt.: „Opportunistic health screening for cardiovascular and diabetes risk factors in primary care dental practices: Experiences from a service evaluation and a call to action” opublikowano on-line w listopadzie 2023 r. na łamach czasopisma „British Dental Journal”.

To post a reply please login or register

Powiązane artykuły

„Lekarz – przedsiębiorca na rynku pracy” – szkolenia kompetencyjne dla lekarzy i lekarzy dentystów

W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy ...

„Lekarz – przedsiębiorca na mazowieckim rynku pracy” – szkolenia kompetencyjne dla lekarzy i lekarzy dentystów

W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy ...

Efektywność higienizacji u pacjentów powyżej 90 r.ż. w badaniach mikrobiologicznych rtPCR

Higiena jamy ustnej pacjentów geriatrycznych stanowi istotny problem medyczny, wynikający z ograniczeń efektywności zabiegu szczotkowania ...

Szkolenia NIL dla lekarzy i lekarzy dentystów

W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy ...

Szkolenia NIL dla lekarzy i lekarzy dentystów

W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy ...

Szkolenia dla przedsiębiorców – lekarzy i lekarzy dentystów

Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy i Lekarzy Dentystów Naczelnej Izby Lekarskiej zaprasza lekarzy i lekarzy dentystów z ...

Kampania antytytoniowa samorządu lekarzy i lekarzy dentystów

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz skierował pisma do Ministra Zdrowia, rektorów uniwersytetów medycznych i prezesów...

Szkolenia kompetencyjne dla lekarzy i lekarzy dentystów

W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy ...

Spadki zarobków lekarzy dentystów w USA w 2020 r.

CHICAGO, USA: Nowe badanie przeprowadzone przez Instytut Polityki Zdrowotnej (HPI) Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego (ADA) pokazuje, że ...