Rozjaśnione i wybielone – wybielanie zębów w opinii lekarza i pacjenta

80% ludzi chciałoby mieć bielsze zęby, jednak tylko 15% stosowało kiedykolwiek produkt do wybielania. Oznacza to, że 65% pacjentów może być zainteresowanych tym zabiegiem.

Właściwa ocena sytuacji pacjenta i odpowiednie podejście mogą znacznie zwiększyć akceptację tej metody postępowania. Dobierając produkt najlepszy dla danego pacjenta, należy uwzględnić jego wiek, nawyki oraz posiadane wypełnienia i uzupełnienia. W gabinecie dentystycznym powinny być dostępne różne produkty do wyboru, tak jak różne są potrzeby poszczególnych pacjentów.

Dostępne metody wybielania
Na rynku jest tyle produktów do wybielania, że trudno mieć pewność, który z nich jest bezpieczny,
skuteczny i godny polecenia. Wiele gabinetów stomatologicznych oferuje pacjentom szyny do wybielania domowego, jednak coraz bardziej popularne staje się wybielanie w gabinecie.

Wybielające żele przeznaczone do stosowania w warunkach domowych można podzielić na 2 rodzaje: oparte na nadtlenku karbamidu oraz nadtlenku wodoru. Żel zawierający nadtlenek karbamidu charakteryzuje się powolnym uwalnianiem o sile działania ok. 3-krotnie mniejszej niż nadtlenek wodoru. Czas uwalniania substancji aktywnej wynosi zwykle 2-4 godz., dlatego jest to idealne rozwiązanie dla pacjentów, którzy chcą nosić szyny w czasie snu.

Żele na bazie nadtlenku wodoru charakteryzują się szybszym działaniem. Czas uwalniania nadtlenku wynosi 30-60 min. Preparaty te są zwykle dostępne w stężeniu 5-10%, choć niektórzy producenci oferują także żele zawierające nadtlenek karbamidu w stężeniu 35-40%, przeznaczone do stosowania w warunkach domowych, które działają w czasie 25-30 min. Takie stężenie żelu to dobre rozwiązanie dla pacjentów, którzy chcą osiągnąć szybki efekt i nie cierpią z powodu nadwrażliwości zębów. Żele do wybielania w gabinecie zawierają najczęściej nadtlenek wodoru w stężeniu 25-30%. Mogą być stosowane tylko pod nadzorem specjalisty, bowiem przy nieumiejętnym stosowaniu mogą podrażniać tkanki miękkie.

Nadwrażliwość
Wielu producentów materiałów stomatologicznych zdaje sobie sprawę, że nadwrażliwość może ograniczać możliwości wybielenia zębów. Dlatego obecnie dostępne są preparaty do wybielania
z zawartością fluorków i/lub amorficznego fosforanu wapnia (ACP).

Pacjenci z nadwrażliwością zębiny często sprawiają problemy podczas wybielania zębów, jednak można temu łatwo zaradzić, stosując odpowiednie postępowanie przygotowawcze. Przez 10-14 dni przed rozpoczęciem wybielania należy stosować 1-2 razy dziennie fluorek sodu lub produkt zawierający ACP. Postępowanie to można potem, w zależności od potrzeb, powtarzać w trakcie wybielania.

W przypadku wybielania w gabinecie dentystycznym trzeba pamiętać, aby pokryć obnażone powierzchnie korzeni i starte brzegi sieczne koferdamem lub systemem wiążącym.

Szczególne okoliczności
Pacjenci, którzy planują wykonanie kosmetycznych wypełnień po zakończeniu wybielania, powinni odczekać 2 tygodnie, kiedy to poziom utlenowania i uwodnienia zęba wróci do normy. Po tym czasie stabilizuje się ostateczny odcień, a siła wiązania osiągnie maksymalną wartość.

Osoby z białymi plamami na powierzchni zębów lub fluorozą powinni wybielać swoje zęby do uzyskania idealnego ich odcienia, a potem poddać się abrazji powietrznej w celu wygładzenia i ujednolicenia wyglądu i tekstury szkliwa.

W przypadku pacjentów z przeziernymi brzegami siecznymi, można po wybielaniu nałożyć na powierzchnie językowe zębów bardzo cienką warstwę materiału kompozytowego, o ile nie będzie to zaburzało zwarcia. Dzięki temu można uniknąć niebieskawego odcienia związanego z przeświecaniem wnętrza jamy ustnej przez ząb.

Pacjenci cierpiący z powodu bruksizmu mają często wyraźnie grubsze i ciemniejsze zęby ze względu na mocniej zwapnioną zębinę. U tych osób osiąga się najlepsze efekty po zastosowaniu najpierw preparatu do wybielania w gabinecie dentystycznym, a potem żelu o wysokim stężeniu do stosowania w warunkach domowych w celu dodatkowej korekty koloru.

Rodzice, których martwi żółty odcień lub plamki na szkliwie zębów dzieci, mogą stosować zestawy do wybielania domowego pod kontrolą dorosłych w połączeniu z wybielaniem w gabinecie – tak samo jak pacjenci mający wszystkie zęby stałe. U dzieci i młodzieży skuteczne są zwykle żele o niskim stężeniu nadtlenku wodoru, ponieważ w przypadku młodszych osób nie występują problemy związane z nawykami przebarwiającymi zęby ani grubą, zwapnioną zębiną.

Najtrudniejsze do usunięcia przebarwienia wynikają ze stosowania tetracyklin. Można jednak osiągnąć doskonałe efekty, jeśli pacjent chce poświęcić na to dostatecznie dużo czasu i wysiłku. Ze względu na zmiany nasycenia takich przebarwień i ich głębokie położenie, najszybsze i najwyraźniejsze efekty daje wybielanie w gabinecie.

W zależności od stopnia nasilenia przebarwień, może zaistnieć konieczność powtarzania zabiegu w odstępach nie mniejszych niż 7 dni. Dla osiągnięcia zadowalającego odcienia zębów pacjenci z przebarwieniami tetracyklinowymi wymagają często nawet 6 lub więcej miesięcy wybielania w warunkach domowych.

Jak rozmawiać z pacjentami?
Prostym sposobem proponowania pacjentom wybielania jest włączenie oceny koloru zębów do programu wizyt kontrolnych. Można poinformować pacjentów, że rejestrowany jest podstawowy odcień zębów ze względu na to, że z czasem dochodzi do ich naturalnego ciemnienia. Wzornik kolorów powinien być poręczny i uporządkowany wg natężenia koloru, nie zaś zgodnie z powszechnie spotykaną kolejnością ABCD.

Zapytaj pacjenta, czy zgadza się z oceną koloru zębów, a następnie, czy byłby zainteresowany ich wybieleniem. Większość zębów zmienia kolor o średnio 8-10 odcieni – dlatego też, jeśli pacjent będzie pytał o efekt końcowy, można będzie mu pokazać wyraźnie zauważalną zmianę. Zawsze należy udokumentować ostateczny efekt wybielania, wykonując zdjęcie zębów i odpowiadającej im próbki z wzornika kolorów, pytając ponownie pacjenta, czy zgadza się z naszą oceną.

Podsumowanie
Wybielanie zębów może być doskonałym zabiegiem inicjującym wiele innych metod kosmetycznego
leczenia stomatologicznego, a jednocześnie przyjemnym i prostym sposobem na zwiększenie wydajności i atrakcyjności oferty gabinetu.